Blog

Βασισμένη στα διηγήματα της Βίβιαν Στεργίου «Μπλε υγρό και «Δέρμα» (εκδ. Πόλις) η δημιουργία του Γιάννη Παναγόπουλου στη Μικρή Σκηνή της Στέγης του Ιδρύματος «Ωνάση» με τον τίτλο «Καύσωνας» παίρνει τη μορφή ενός landscape play. Εστιάζοντας σε τελετουργικά του ελληνικού καλοκαιριού, σε συγκεκριμένες ανθρωπογεωγραφίες του, αλλά και σε χαρακτηριστικά περιβάλλοντα που το διακρίνουν (στοιχεία ζωντανά τόσο στην ανακυκλούμενη πραγματικότητα όσο και ως παραστάσεις στο συλλογικό υποσυνείδητο), ο σκηνοθέτης οργανώνει ένα σκηνικό γεγονός χωρίς αυστηρές ιεραρχήσεις μεταξύ εικονοποίησης και λόγου.

Το εγχείρημα του Γιάννη Παναγόπουλου δανείζεται από τη δεξαμενή της cultural performance, προκειμένου, στη συνέχεια, να αποκρυσταλλώσει μια μορφή θεάματος που κινείται στις συντεταγμένες του «εθνοτοπίου», με όλες τις ανάλογες αισθητικές και ανθρωπολογικές αναφορές. Οι αναγωγές του στην περφόρμανς, ως προς την έκθεση της σωματικότητας, τη διερευνητική καταβύθιση στο χώρο και το χρόνο και την αφήγηση κυρίαρχων μυθολογιών, συνυφαίνονται αγαστά με ένα μικροσύμπαν συμβολισμών, ιεροτελεστιών της καθημερινότητας και αρχετυπικών φιγούρων, εντός ενός εικαστικού φάσματος που κυμαίνεται από το φολκλόρ μέχρι και τις παγανιστικές εκδηλώσεις. Ο υλικός κόσμος της σκηνής, που υπογράφει ο Δήμος Κλιμενώφ, με τις γραφικές απεικονίσεις του και την αποθέωση του κιτς, λειτουργεί σαν δραστικός αποδομητικός μηχανισμός που έρχεται να σαρώσει ηγεμονικά αφηγήματα, στον αντίποδα ενός λόγου, δηλωτικού άλλοτε ρηχότητας και άλλοτε δογματισμού.

Ωστόσο, ο δημιουργός, την ίδια στιγμή που υιοθετεί με επάρκεια και συγκρότηση ανοιχτές και αποκεντρωμένες αναγνώσεις, δείχνει και να περιορίζεται σε κλισέ. Η «ανάδειξη της νεοελληνικής δραματουργίας» που ευαγγελίζεται χρήζει μιας διερεύνησης αναφορικά με το τι νοείται νεοελληνικότητα ή ακόμα και με τις διαχωριστικές γραμμές ανάμεσα στη δραματουργία και τη δραματουργική προσαρμογή. Επιπλέον, διαφαίνεται μια αναποφάσιστη στάση σε σχέση με το εάν τα πρόσωπα που εκθέτει είναι ανθρωπότυποι ή χαρακτήρες, μια διαφορά που επηρεάζει καίρια την οντολογία της σκηνής του.

Σε κάθε περίπτωση, οι ερμηνευτές Αναστασία Δέλτα, Γιάννης Καράμπαμπας, Ιωάννης Μπάστας, Ζωή Μυλωνά, Γιάννης Παναγόπουλος και Νατάσα Σφενδυλάκη επιδεικνύουν μια αξιοπρόσεκτη διαθεσιμότητα στην εξυπηρέτηση, συνολικά, του σκηνικού πονήματος. Εξίσου ενδιαφέρων αποδεικνύεται και ο κινησιολογικός κώδικας (Κατερίνα Φώτη) που προσδίδει πλαστικότητα και χορευτική εκφραστικότητα στα σώματα και τα εικονικά ταμπλώ. Όσο για τη χρήση του Video Art(Αλεξάνδρα Ρίμπα), είναι προφανές ότι απαιτείται μια πιο ενδελεχής θεώρησή της, ώστε  να μην περιορίζεται σε παραπληρωματικό ρόλο (ακόμα και όταν δεν είναι αυτή η πρόθεση), αλλά να επενεργεί ως παραγωγικό δραματουργικό εργαλείο.

«Καύσωνας», κείμενο βασισμένο σε διηγήματα της Βίβιαν Στεργίου. Σκηνοθεσία, Γιάννης Παναγόπουλος. Στέγη Ιδρύματος Ωνάση (Μικρή Σκηνή), Λεωφόρος Συγγρού 107 Αθήνα 11745, τηλ. +302111981784, www.onassis.org

Φωτογραφία: Πηνελόπη Γερασίμου